Jak powstają moje obrazy? Trochę o technice alla prima.

Jak powstaje obraz? (I)

"Zacznij od pustej płaszczyzny. Nie musi to być papier ani płótno, ale jeśli chodzi o kolor, to moim zdaniem powinien być biały. Mówimy „bia­ły", bo trzeba go jakoś nazwać, ale jego prawdziwe imię brzmi: nicość. Czerń to brak światła, biel natomiast - to brak wspomnień, barwa pustej pamięci." Stephen King "Ręka mistrza"

Teraz maluję przeważnie w technice alla prima. Co to oznacza? Przede wszystkim to, że większość obrazów powstaje za jednym podejściem. W ciągu jednego dnia. Nie robię żadnych szkiców, ani podmalówek. Wszystko od czego zaczynam do zagruntowany na biało i zeszlifowany na gładko kawałek twardej, drewnianej płyty. Małych obrazów nie maluję na płótnie, gdyż faktura płótna zbyt kłóci się z obrazem.

Jak powstaje obraz? (IV)

"Zacznij od tego, co znasz, a potem wymyśl to na nowo. Sztuka to ma­gia, bez dwóch zdań, ale źródłem wszystkich dzieł sztuki, nawet tych naj­bardziej dziwacznych, jest szara codzienność. Nie dziw się, gdy zobaczysz, że niesamowite kwiaty rosną na zwykłej ziemi." Stephen King "Ręka mistrza"

Maluję głównie martwe natury. Tematy muszą być proste i nieskomplikowane. Inaczej nie mógłbym skończyć obrazu za pierwszy podejściem. Formaty też są małe. Ten obraz powstał na podobraziu wielkości 20x20 cm. Dzięki temu, że maluję małe obrazy, jestem w stanie wykończyć je w ciągu jednego dnia. Więc w sumie mógłbym malować ze 30 w miesiącu... 365 w roku... Marzenie... ;)

Tym razem malowałem brzoskwinie...

Len czy bawełna? Jakie płótno jest najlepsze na podobrazie?

Jakie są różnice?

Zacznijmy od tego, że każde podobrazie, niezależnie od tego czy jest lniane, czy bawełniane - może być wykonane do du... Miałem w rękach drogie podobrazia z lnu, które miały ogromne wady. Np. były źle naciągnięte, brzydko ucięte, pofałdowane, a czasem nawet miały uszkodzone włókna...

Z drugiej strony, niejednokrotnie spotykałem się z podobraziami bawełnianymi, wykonanymi z grubego płótna, które były perfekcyjnie naciągnięte i zagruntowane. Dlatego sam rodzaj płótna nie oznacza od razu, że podobrazie jest dobre. Liczy się także wykonanie. Wielu malarzy woli samodzielnie naciągać i gruntować podobrazia. Chociaż jest to dosyć kłopotliwe...

 

Kolor czarny w malarstwie olejnym. Używać czy nie?

Skąd te wątpliwości? 

Od razu powiem, że ja używam czerni. Konkretnie Ivory Black. Bardzo ją lubię - ze względu na lekko granatowy odcień. Niektórzy mówią, że ten kolor długo schnie. Owszem, nie oksyduje tak szybko, jak np. Umbra Palona, ale też nie wolniej, niż np. Ultramaryna. A jeśli używasz medium alkidowego, to schnie w 24h.

Ale nie zawsze tak było, gdyż kiedyś najciemniejszymi kolorami na mojej palecie były właśnie Umbra Palona i Ultramaryna. Jednak pewnego razu zacząłem malować z użyciem czerni i stwierdziłem, że... tego mi właśnie brakowało. Zwyczajnie brakowało mi tej najciemniejszej farby, gdyż brązy/granaty/ultramaryny często okazywały się za słabe.

Bezpieczne, nietoksyczne medium do malowania obrazów farbami olejnymi.

Jak malowano dawniej? Czyli tradycyjne medium olejno-żywiczne.

O mediach malarskich napisano tyle, że jest to aż dziwne, iż z prostego tematu uczyniono podstawę opasłych referatów. A przecież chodzi głównie o to, żeby... rozrzedzić farbę. Jako, że malarzem jestem, a nie konserwatorem sztuki - skupię się na praktyce i podstawowych składnikach, czyli: terpentynie, oleju lnianym i żywicy damarowej.

Jeśli chcesz spróbować jak się maluje tradycyjnym medium olejno-żywicznym, to możesz je oczywiście kupić. Ale nie jest też wielką sztuką zrobić je samemu. Wystarczy, że weźmiesz 5 części terpentyny, 1 część oleju lnianego tłoczonego na zimno, 1 część żywicy damarowej, czyli po prostu werniksu damarowego. Wymieszać i gotowe.

Jeśli malujesz laserunkowo, czyli warstwami, to w miarę powstawania kolejnych warstw - dodajesz nieco oleju lnianego. Zachowując w ten sposób zasadę "tłuste na chude".

Szkodliwość terpentyny to nie mit...

Przepis ten ma jednak pewną wadę. Wymaga użycia terpentyny. A jak już nie raz wspominałem - jest ona bardzo szkodliwa dla zdrowia. Terpentynę pozyskuję się z żywicy drzew iglastych. Niby jest to składnik naturalnego pochodzenia - ale ja przekonałem się o jej szkodliwości nie raz...

Wdychanie oparów terpentyny, prędzej czy później - doprowadzi do uczulenia na nią. Ból głowy, drapanie w gardle, obrzęk nosa, zatok, uczucie zdrętwienia w ustach, skurcz oskrzeli, ogólne osłabienie, zawroty głowy, podwyższone ciśnienie, pulsowanie w uszach... Jeśli nawet teraz nic Ci nie jest, to za jakiś czas Twój organizm zacznie Ci wysyłać sygnały.

Tylko po co na to czekać? Odstaw terpentynę już teraz! Jeśli planujesz malować obrazy do końca swojego życia, zadbaj o siebie i unikaj negatywnych konsekwencji...

Jak stosować olej lniany w malarstwie olejnym?

Do czego służy olej lniany? 

Olej lniany jest tradycyjnym spoiwem w produkcji farb olejnych. Jest tani - w przeciwieństwie do np. oleju orzechowego, który także jest wykorzystywany w malarstwie. Pod wpływem światła i tlenu olej lniany ulega polimeryzacji. Mówiąc wprost - wysycha. Jest całkowicie nietoksyczny, a nawet ma właściwości zdrowotne. Kiedyś olej tłoczony z nasion lnu zwyczajnego był popularnym produktem w kuchni. Dzisiaj wraca do łask, chociaż przegrywa z tańszymi tłuszczami.